Sấy gỗ là quá trình then chốt trong ngành chế biến gỗ, giúp gỗ đạt độ ẩm tiêu chuẩn từ 8-12%, hạn chế cong vênh, nứt nẻ, mối mọt và kéo dài tuổi thọ sản phẩm. Việc nắm rõ từng công đoạn sấy gỗ là yếu tố quyết định đến chất lượng gỗ sau sấy. Bài viết sau đây sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu, giúp bạn có thể tự thực hiện tới 90% quy trình.
Chuẩn Bị Gỗ Trước Khi Sấy
Trước khi đưa vào lò, chuẩn bị gỗ là khâu quan trọng đảm bảo quá trình sấy đạt hiệu quả tối ưu. Nếu bỏ qua hoặc thực hiện sơ sài, gỗ dễ bị hư hỏng sau sấy gỗ.
– Lựa chọn và phân loại gỗ
- Chọn gỗ: Tránh gỗ có mối mọt, nứt gãy. Theo thống kê từ CD Wood, 90% gỗ đạt chuẩn khi được phân loại kỹ lưỡng trước sấy.
- Phân loại: Dựa vào độ dày, chiều dài và loại gỗ.
- Số liệu thực tế: Gỗ dày 20-50mm cần 7-15 ngày để đạt độ ẩm chuẩn.
– Xếp gỗ đúng kỹ thuật
- Xếp theo chiều thớ gỗ, tạo khe hở 10-20mm để lưu thông khí.
- Đặt thanh chêm cách nhau 600mm giúp ổn định cấu trúc.
- Đảm bảo khoảng cách 200mm giữa gỗ và tường lò tránh hiện tượng “điểm nóng”.
– Đo độ ẩm ban đầu
- Sử dụng máy đo độ ẩm gỗ chuyên dụng (sai số ±1%).
- Gỗ thô thường có độ ẩm 30-60%. Trên 60% nên hong khô tự nhiên 3-5 ngày trước khi sấy.
Công Đoạn Sấy Sơ Bộ – Loại Bỏ Hơi Ẩm Tự Do
Mục tiêu chính là loại bỏ hơi ẩm tự do trong gỗ, giúp các bước sau hiệu quả hơn.
– Thiết lập nhiệt độ phù hợp
- Gỗ mềm (keo, bạch đàn): 50-60°C.
- Gỗ cứng (lim, xoan đào): 40-50°C để tránh nứt.
– Thời gian sấy sơ bộ
- Dưới 25mm: 6-8 giờ.
- Trên 25mm: 10-12 giờ.
– Quản lý thông gió
- Quạt chạy liên tục tốc độ 3-5 m/s giúp thoát ẩm nhanh.
- Mở cửa lò hở nhẹ đảm bảo hơi ẩm thoát ra ngoài hiệu quả.
Giai Đoạn Sấy Chính – Đạt Độ Ẩm Tiêu Chuẩn
Đây là bước quyết định giúp gỗ đạt độ ẩm chuẩn, đảm bảo chất lượng cho sản phẩm.
– Tăng nhiệt độ từ từ
- Tăng 2-3°C mỗi giờ cho đến 70-80°C.
- Tránh tăng nhiệt đột ngột gây nứt gỗ.
– Thời gian sấy chính
- Gỗ mỏng: 24-36 giờ.
- Gỗ dày: 48-72 giờ.
– Đo độ ẩm thường xuyên
- Kiểm tra 6 giờ/lần.
- Khi đạt 10-12%, giữ nhiệt ổn định 3-4 giờ để đảm bảo đồng đều.
Làm Nguội Và Ổn Định Gỗ – Tránh Sốc Nhiệt
Giai đoạn này giúp gỗ ổn định cấu trúc sau khi sấy.
– Hạ nhiệt từ từ
- Giảm xuống 30-35°C trong 6-8 giờ.
- Sử dụng quạt lưu thông nhẹ, tránh làm nguội quá nhanh.
– Kiểm tra cuối cùng
- Đo lại độ ẩm, đạt 8-10% là đạt chuẩn.
- Quan sát bề mặt tránh nứt, cong vênh.
Hoàn Thiện Sau Sấy – Bảo Vệ Chất Lượng Gỗ
Giai đoạn cuối cùng giúp gỗ đạt chất lượng cao và sẵn sàng cho sản xuất sau khi sấy gỗ.
– Xếp gỗ vào kho
- Xếp cách mặt đất 150mm tránh ẩm.
- Che phủ bằng bạt, tránh ánh nắng trực tiếp.
– Bảo quản đúng chuẩn
- Nhiệt độ kho: 25-30°C.
- Độ ẩm không khí dưới 60% giúp hạn chế mối mọt.
– Xử lý bề mặt
- Bào thô loại bỏ lớp ngoài sần sùi.
- Phun thuốc chống mối mọt nếu cần.
Kỹ Thuật Xếp Gỗ Vào Lò Sấy Đúng Cách Để Đảm Bảo Sấy Đều
Xếp gỗ vào lò sấy tưởng chừng đơn giản nhưng lại là một công đoạn quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sấy và chất lượng gỗ sau khi sấy. Việc xếp gỗ đúng cách giúp đảm bảo không khí lưu thông đều khắp, gỗ được sấy khô đồng đều, và giảm thiểu nguy cơ nứt, cong vênh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật xếp gỗ vào lò sấy hiệu quả:
– Sử dụng gờ kê (stickers):
- Gờ kê là những thanh gỗ nhỏ, thường có kích thước 2×2 cm hoặc 2×3 cm, được đặt giữa các lớp gỗ để tạo khoảng trống cho không khí lưu thông.
- Chọn gờ kê có kích thước đồng đều và được sấy khô để tránh truyền độ ẩm sang gỗ.
- Đặt gờ kê thẳng hàng và cách đều nhau (thường từ 60-90 cm) để phân bổ trọng lượng đều và tránh cong vênh.
– Xếp gỗ theo lớp:
- Xếp gỗ thành từng lớp, mỗi lớp cách nhau bởi gờ kê.
- Đảm bảo các lớp gỗ được xếp thẳng hàng và vuông góc với hướng gió trong lò sấy.
– Tạo khoảng trống:
- Để lại khoảng trống giữa các thanh gỗ trong cùng một lớp để không khí lưu thông.
- Khoảng trống này thường từ 2-5 cm, tùy thuộc vào độ dày của gỗ.
– Đảm bảo thông gió:
- Đảm bảo lò sấy có hệ thống thông gió hoạt động hiệu quả để loại bỏ hơi ẩm.
- Kiểm tra các cửa thông gió và đảm bảo chúng không bị tắc nghẽn.
– Sử dụng tấm chặn:
- Đặt tấm chặn ở hai đầu chồng gỗ để giữ cho gỗ không bị xô lệch trong quá trình sấy.
- Tấm chặn có thể là những thanh gỗ dày hoặc những tấm kim loại.
Công ty TNHH E-MART chuyên tư vấn giải pháp sấy, thiết kế – thi công – lắp đặt – bảo trì hệ thống sấy, lò sấy gỗ, tủ rã đông, lò vi sóng công nghiệp, nhà sấy năng lượng mặt trời, máy sấy nông sản và cung cấp thiết bị linh kiện sấy, đèn sấy hồng ngoại dùng trong công nghiệp tại Việt Nam
